MATURA Z ANGIELSKIEGO – 10 NAJCZĘSTSZYCH KONSTRUKCJI GRAMATYCZNYCH

Jeśli zaczynasz swoją przygodę z przygotowaniem do matury z angielskiego, to świetnie trafiłeś. Zajmuję się przygotowywaniem maturzystów do egzaminu maturalnego już od wielu lat i dzięki temu doskonale wiem, czego można się spodziewać oraz jakie pułapki i zawiłe konstrukcje czekają na Ciebie. Moją misją jest pomóc Ci w zapoznaniu się z tymi konstrukcjami, tak żeby już nic nie zaskoczyło cię na maturze oraz – co ważniejsze – w praktycznym przećwiczeniu tych konstrukcji.

MATURA Z ANGIELSKIEGO – 10 NAJCZĘSTSZYCH KONSTRUKCJI GRAMATYCZNYCH

Dziś pokażę Ci 10 najczęstszych konstrukcji gramatycznych, których możesz się spodziewać na maturze z angielskiego w części rozszerzonej. Tych konstrukcji jest oczywiście więcej, ale będziesz zapoznawać się z nimi stopniowo, nie wszystko na raz –> taki sposób uczenia się jest dużo skuteczniejszy, trust me! Lepiej częściej powtarzać materiał w krótszych sesjach np. 3 razy w tygodniu po 15-20 minut powtórek i ćwiczeń, niż raz na miesiąc, ale od razu hurtem po 2 godziny. I to jest jedna z najważniejszych zasad do wdrożenia dla Ciebie od dziś, jeśli na poważnie myślisz o porządnym przygotowaniu się do matury z angielskiego. A teraz przejdźmy już do konkretnych konstrukcji, które mam dla ciebie na dziś. Let’s go!

1.     MUST HAVE DONE /  CAN’T HAVE DONE /  MIGHT HAVE DONE / SHOULD HAVE DONE

Past modal verbs, czyli czasowniki modalne w przeszłości, to jedna z najczęściej pojawiających się konstrukcji na maturze rozszerzonej, zwłaszcza w zadaniach typu  parafrazy, polegających na zamianie jednego zdania na inne ze słowem klucz. Konstrukcje te wyrażają nasze przekonania (nie fakty!), co do tego, co się wydarzyło w przeszłości.

Budowa konstrukcji: MUST/ CAN’T/ MIGHT/ SHOULD +HAVE + czasownik w 3 formie

MUST HAVE DONE używamy, żeby wyrazić pewność, że jakieś zdarzenie miało miejsce (jesteśmy przekonani, że coś się wydarzyło)

• I’m sure that man stole my wallet. –> That man MUST HAVE STOLEN my wallet. – Tamten mężczyzna z pewnością ukradł mój portfel.

CAN’T HAVE DONE używamy, żeby wyrazić pewność, że jakieś zdarzenie nie miało miejsca w przeszłości (jesteśmy przekonani, że to się nie wydarzyło, na bank!)

• I’m sure that he didn’t steal my wallet.  –> He CAN’T HAVE STOLEN my wallet. – On z pewnością nie ukradł mojego portfela.

MIGHT HAVE DONE /  MAY HAVE DONE używamy, gdy nie jesteśmy pewni, czy jakieś zdarzenie miało miejsce w przeszłości (wydaje nam się, ze być może to się wydarzyło)

• I’m not sure if he stole my wallet or not.  –> He MIGHT HAVE STOLEN my wallet. – Być może on ukradł mój portfel.

SHOULD HAVE DONE  używamy gdy sądzimy, że ktoś powinien był coś zrobić w przeszłości, a tego nie zrobił

• I’ve had a toothache for a week.  –> You SHOULD HAVE  GONE to the dentist last week. – Powinnaś była pójść do dentysty już w zeszłym tygodniu.

Po więcej konkretnych przykładów z –> SHOULD HAVE DONE zerknij do tego artykułu.

2.     ALTHOUGH, DESPITE, IN SPITE OF

Although  znaczy –> mimo że i używamy tego spójnika w połączeniu z podmiotem (np. I, you, she, it) i orzeczeniem:

• Although I was tired, I went to the gym. –  Mimo że byłam zmęczona, poszłam na siłownię.
• We went for a walk although it was raining. – Poszliśmy na spacer mimo że padało.

Zamiast although możesz również użyć –> even though.

Despite (lub jego zamiennik –> in spite of) znaczy pomimo czegoś i łączymy go z rzeczownikiem lub czasownikiem z końcówką –ing (tzw. gerund –> np. being, doing, going).

Możesz ich używać zamiennie, obojętnie czy użyjesz despite czy in spite of. Zwróć uwagę, że po despite nie używamy of!

• Despite the rain, we went for a walk. – Pomimo deszczu poszliśmy na spacer. (despite + rzeczownik)
• I decided to work on this project in spite of being tired. =  Postanowiłam posiedzieć nad tym projektem pomimo bycia zmęczoną. (in spite of + gerund)

Więcej przykładów oraz ćwiczenie co wybrać although, despite czy in spite of czeka na Ciebie w tym wpisie.

3.     I HAVE BEEN DOING sth FOR/ SINCE

Czas Present Perfect Continuous to kolejny pewniak na maturze. Używamy go, żeby mówić m.in. o tym, jak długo wykonujemy już daną czynność.

Budowa: HAVE/ HAS + BEEN + CZASOWNIK Z –ING

• I have been learning English for 5 years. –  Uczę się angielskiego od 5 lat.
• She has been working on this project since March. – Ona pracuje nad tym projektem od marca.
• My mum has been sleeping for 10 hours. –  Moja mama śpi już od 10 godzin.

4.     I’D RATHER DO sth

Konstrukcja I’d rather do something (= I would rather) znaczy –> wolałabym coś zrobić.

Przeczenie w tej konstrukcji to I’d rather not do –> wolałabym czegoś nie robić.

• I’d rather go the cinema today. – Wolałabym pójść dziś do kina.
• I’d rather eat chocolate than ice cream. –  Wolałabym zjeść czekoladę niż lody.
• I’d rather not do this exercise today.  – Wolałabym nie robić tego ćwiczenia dzisiaj.
• I’d rather not learn by heart. – Wolałabym nie uczyć się na pamięć.

Zwróć uwagę:

Gdy w jednym zdaniu używamy dwóch różnych osób –> Wolałabym abyś ty (coś zrobił) używamy –> I’D RATHER YOU (+ Past Simple)

• I’d rather you helped me with this exercise. – Wolałabym żebyś mi pomógł w tym zadaniu.
• I’d rather you stopped watching these silly programmes. –  Wolałabym żebyś przestała oglądać te głupie programy.
• I’d rather you didn’t go on holiday without me. –  Wolałabym żebyś nie jechał na wakacje beze mnie.
• I’d rather you didn’t take my things without permission.  – Wolałabym żebyś nie brał moich rzeczy bez pozwolenia.

5.     IT’S HIGH TIME WE / YOU (+ PAST SIMPLE)

Konstrukcja It’s high time, czyli –> już najwyższa pora abyś coś zrobił, działa podobnie jak powyższa konstrukcja –> I’d rather you did something. Zatem również tu będzie nam potrzebny czas przeszły Past Simple.

• It’s high time we went shopping. The fridge is empty. – Już najwyższa pora żebyśmy poszli na zakupy. Lodówka jest pusta.
• It’s high time you started learning for your matura exam.– Już najwyższa pora abyś zaczął się uczyć do matury.
• It’s high time she broke up with this guy. – Już najwyższa pora żeby ona zerwała z tym facetem.

6.     I WISH

Konstrukcja I wish wyraża życzenia i występuje w 3 wariantach. Mogą one dotyczyć przyszłości, teraźniejszości lub przeszłości i w związku z tym za każdym razem należy użyć innego czasu.

I WISH  + PAST SIMPLE –> życzenia na teraźniejszość

• I wish I could be a better cook.  –  Chciałabym być lepszą kucharką.
• I wish I were younger. –  Chciałabym być młodsza.
• I wish my mum didn’t have to work long hours. –  Chciałabym żeby moja mama nie musiała pracować do późna.
• I wish my sister didn’t steal my clothes. –  Chciałabym aby moja siostra nie kradła moich ubrań.

I WISH + PAST PERFECT (had + 3 forma czasownika) –> życzenia na przeszłość

• I wish I had studied more when I was younger. –  Szkoda, że nie uczyłem się więcej gdy byłem młody.
• I wish my boss hadn’t fired me last year. –  Szkoda, że szef mnie zwolnił w zeszłym roku.
• I wish they hadn’t stolen my car. – Szkoda, że ukradli mi samochód.

I WISH + WOULD –> dla przyszłości, dla sytuacji irytujących

• I wish it would stop raining! It has been raining for ages. –  Chciałabym żeby w końcu przestało padać! Pada już kupę czasu.
• I wish my neighbours would stop arguing in the middle of the night. –  Chciałabym żeby moi sąsiedzi przestali się kłócić w środku nocy.
• I wish the dog wouldn’t bark all night long. –  Chciałabym żeby pies nie szczekał całą noc.

7.     TRYBY WARUNKOWE (CONDITIONALS)

Jest kilka trybów warunkowych (tzw. zerowy, pierwszy, drugi, trzeci), ale na maturze w szczególności przyda Ci się drugi oraz trzeci tryb warunkowy.

SECOND CONDITIONAL – DRUGI TRYB WARUNKOWY

Ta konstrukcja to tzw. gdybanie, czyli co by było gdybym? Gdybym była na twoim miejscu, gdybym była młodsza, bogata itd. (teraz lub w przyszłości)

Budowa konstrukcji: if+ Past Simple (w pierwszej części zdania) / would lub could ( w drugiej części zdania)

• If I were you, I would choose this red dress. –  Na twoim miejscu, wybrałabym tą czerwoną kieckę.
• If I were rich, I would buy a huge house with a pool. –  Gdybym była bogata, kupiłabym duży dom z basenem.
• If I found some money on the street, I would go to the police and return it. –  Gdybym znalazła pieniądze na ulicy, poszłabym na policję je oddać.

THIRD CONDITIONAL –  TRZECI TRYB WARUNKOWY

To gdybanie w odniesieniu do zdarzeń z przeszłości.

Budowa: IF+ Past Perfect (had+ 3 forma czasownika) w pierwszej części zdania /  WOULD HAVE + 3 forma czasownika w drugiej części zdania

• If I had learnt more, I would have easily passed the test. – Gdybym się więcej uczyła (w przeszłości), to z łatwością zdałabym ten test.
• If he hadn’t drunk alcohol, he wouldn’t have caused the accident. – Gdyby nie pił alkoholu, to nie spowodowałby wypadku.
• If she had parked her car in a different place, she wouldn’t have got a ticket. –  Gdyby zaparkowała samochód w innym miejscu, nie dostałaby mandatu.

8.     THERE’S NO POINT DOING (IN) something

Kolejna konstrukcja często spotykana na maturze to There’s no point (in) doing something, czyli –> nie ma sensu czegoś robić.

• There’s no point learning everything by heart. –  Nie ma sensu uczyć się wszystkiego na pamięć.
• There’s no point trying to convince her. –  Nie ma sensu jej przekonywać.
• There’s no point denying that. –  Nie ma sensu zaprzeczać.

Często na maturze (zwłaszcza w zadaniach z parafrazami) musisz zamienić konstrukcję There’s no point doing something na inną o podobnym znaczeniu –> IT’S NO USE DOING something.

• There’s no point crying over spilt milk. = It’s no use crying over spilt milk. – Nie ma sensu / nie ma co płakać nad rozlanym mlekiem.

9.     I’M USED TO DOING something /  I GOT USED TO DOING something

Konstrukcja jestem do czegoś przyzwyczajona –> I’m used to (doing something) oraz przyzwyczaiłam się do czegoś –> I got used to (doing something). W obu wariantach tej konstrukcji musimy pamiętać, aby po tej konstrukcji użyć tzw. gerund –  czyli czasownika z końcówką –ing.

• I’m used to getting up at early. – Jestem przyzwyczajona wcześnie wstawać.
• He’s used to working long hours. –  On jest przyzywczajony pracować do późna.
• She got used to going to work by bus. –  Przyzwyczaiła się jeździć do pracy autobusem.

10.  HAVE SOMETHING DONE

Na koniec dzisiejszego zestawienia mamy jeszcze stronę bierną, czyli konstrukcja have something done, której używamy, aby podkreślić, że ktoś zrobił coś dla nas/ za nas.

Budowa HAVE + something + czasownik w 3 formie

Zwróć uwagę, że czasownik HAVE zawsze musi być odmieniony w odpowiednim czasie (np. w czasie przeszłym–> had, w teraźniejszym–> has, lub przyszłym –> will have/ is going to have).

• I had my car washed yesterday. –  Wczoraj mój samochód został umyty (np. na myjni).
• I had my hair cut last week. –  Moje włosy zostały ścięte w zeszłym tygodniu (np. przez fryzjerkę).
• I will have my window fixed tomorrow. –  Jutro moje okno zostanie naprawione.
• I’m going to have my essay checked. –  Moje wypracowanie zostanie sprawdzone.

MATURA Z ANGIELSKIEGO – PRACTICE MAKES PERFECT

Teraz przećwicz powyższe konstrukcje i sprawdź, jak Ci pójdzie. Mam nadzieję, że dzięki opanowaniu tych konstrukcji gramatycznych matura z angielskiego będzie dla Ciebie prościzną. Sprawdź swoją wiedzę:

1. I wish I ……………………..(be) younger.
2. ……………………….. (pomimo) bad weather, we went for a walk to the park.
3. I …………………………………….. (should /not /lie) to my teacher on our last lesson.
4. My sister …………………………………. (play) the guitar for 5 years.
5. I ………………………………….. (jestem przyzwyczajona do) going to bed late.
6. We ………………………………………. (have/lock/ repair) yesterday.
7. ………………………………………… (nie ma sensu) cramming for the exam last minute.
8. If I ……………………………….. (not eat) so much cake yesterday, I  ………………………………… (not vomit).
9. I’d rather you ………………………….. (not watch) this series.
10. I’m sure she forgot about my birthday. –> She …………………………………….(must/ forget) about my birthday.
11. It’s high time we ……………………… (go) home.
12. I’d rather ………………………(not go) to Canada on holiday.
13. If I ……………………….. (can) speak better English, I  …………………….. (pass) the exam easily.
14. I wish I ……………………… (learn) more when I was younger.
15. I’m sure she  didn’t do it. –> She  ……………………………… (can’t/ do) it.

Przygotowałam też dla Ciebie odpowiedzi, żebyś od razu mógł sprawdzić, jak Ci poszło:

Na dziś to już wszystko!

To pierwsza taka dawka wiedzy z całej serii dla maturzystów.

Daj znać w komentarzu, czy ten wpis Ci się przydał, dowiedziałeś się czegoś nowego, uporządkowała Ci się wiedza i jak poszedł Ci test! Czekam na wieści od Ciebie!

Zerknij też na inne wpisy poświęcone zagadnieniom gramatycznym:

1. Although, despite, in spite of – co wybrać?
2. konstrukcja should have done
3. strona bierna + słownictwo związane z przestępczością
4. I was told to, I was asked to –  strona bierna
5. been to, been in –  czas Present Perfect